Z
godnie z islandzką legendą, prawdziwym twórcą kanionu nie była żadna rzeka, a rumak Odyna, Sleipnir, który zstępując z niebios, pozostawił na ziemi charakterystyczny odcisk podkowy.
Ásbyrgi to imponujący kanion w kształcie podkowy, zlokalizowany ok. 30 km na północ od najpotężniejszego wodospadu Islandii – Dettifoss. Jest kilka powodów, dla których warto obejrzeć ten kanion.
Ásbyrgi to prawdziwy cud natury. Zlokalizowany jest w północno-wschodniej Islandii, na trasie tzw. szlaku Diamentowego Kręgu (Diamond Circle) oraz Szlaku północnego wybrzeża (isl. Norðurstrandarleið; ang. Arctic Coast Way). Osiąga on około 3,5 kilometra długości i 1,1 kilometra szerokości. Teren kanionu, razem z okolicą pobliskiego wodospadu Dettifoss formalnie należy do Parku Narodowego Vatnajökull i nosi nazwę Jökulsárgljúfur (dosł. kanion rzeki Jokulsa). Jednak jest to taka “wyspa” parku, oddalona od północnej granicy głównego parku o ok. 50 km. Co ciekawe, mimo że teren należy do parku narodowego, to zarządza nim “zwyczajna” Służba Leśna.
Asbyrgi jest kanionem polodowcowym. Powstałym dzięki dwóm gigantycznym, katastrofalnym powodziom rzeki Jökulsá á Fjöllum. Pierwszy z nich miał się wydarzyć ok. 8-10 tys. lat temu, tuż po ostatniej epoce lodowcowej, a kolejny ok. 3000 lat temu. Później rzeka zmieniła bieg i płynie dziś na wschód od kanionu.
Jedną z najbardziej charakterystycznych cech kanionu jest Eyjan (dosł.: wyspa). To 25-metrowa formacja skalna, która dzieli Ásbyrgi na dwie części niemal na połowie jego długości. Zaskakujące jest również nietypowe jak na islandzkie warunki otoczenie w postaci gęstych lasów brzozowych i wierzbowych. W okolicy Ásbyrgi rosną również świerki, modrzewie i sosny, jednak te gatunki zostały tu sztucznie wprowadzone przez człowieka w latach 1947-77.
Na południowym końcu kanionu znajduje się piękne małe jezioro Botnstjörn. Parking samochodowy znajduje się w odległości krótkiego, miłego spaceru. To na pewno najkrótsza i najłatwiejsza wycieczka piesza w Asbyrgi.
Na stromych klifach kanionu gnieżdżą się arktyczne fulmary – niezwykłe ptaki, które wykorzystując do latania prądy powietrza powstające nad wzburzonymi falami.
We wschodniej części parku można z kolei przejść przez malownicze wrzosowiska oraz obejrzeć mniejszy, ale nie mniej atrakcyjny kanion dzisiejszej rzeki Jokulsa a Fjollum. Na terenie parku rozrzucone są także liczne mniejsze formy skalne powstałe przy dawnych powodziach.
długość: 1km, 1-1.5 h; trasa łatwa;
Ta najkrótsza trasa oznaczona jest jako A-1 i prowadzi do jeziorka Botnstjorn u południowych podnóży kanionu. Ta trasa zaczyna się na parkingu w południowej części parku. Po kamiennych schodach schodzimy nad samo jezioro, po czym możemy przejść na platformę widokową pod zachodnią ścianą kanionu. Stąd wzdłuż ściany kanionu możemy przejść na małe wzgórze z pięknym widokiem na wnętrze kanionu i wrócić na parking.
długość: 4.5 km, 2-2.5 h; trasa łatwa;
Aby spojrzeć na kanion z wysokości centralnego wzniesienia – Eyjan (dosł. wyspa) – musimy wybrać się na trasę A-2. Ta trasa zaczyna się na północy parku, na parkingu przy campingu. Szlak najpierw kieruje się na północ, w kierunku miejsca, w którym można podejść na grzbiet wzgórza (gł. po drewnianych schodach). Po wejściu na grzbiet ścieżka skręca na południe i kieruje się ku krawędzi ‘wyspy’ skąd roztacza się piękny widok na cały kanion.
długość: 9 km, 2.5-3h; trasa wymagająca
Jeśli chcesz obejrzeć Asbyrgi z jego korony, musisz wybrać się na dłuższą trasę A-7. Trasa zaczyna i kończy się przy informacji turystycznej (Visitor Centre) w północnej części parku. Szlak idzie na wschód, wzdłuż pola golfowego i skręca na południe na skrzyżowaniu szlaków. Krótsza, ale trudniejsza wersja trasy wiedzie od razu na południe, tam skręca na wschód i wspina się na zbocze kanionu. Na tym fragmencie mamy do dyspozycji linę poręczową, która z pewnością się przyda. Dalej szlak wiedzie już brzegiem kanionu na południe, aż do punktu widokowego na południowym krańcem kanionu. Poza wspaniałym widokiem na sam kanion, po drodze zobaczysz też bardzo ciekawe formacje skalne wyrzeźbione tam przez rzekę.
W podstawowej wersji wracasz stąd tą samą drogą na parking przy informacji turystycznej.
Alternatywnie możesz wrócić okrężną trasą, przechodząc na szlak A-8, żeby zobaczyć piękną rzekę Jökulsá á Fjöllum.
długość: 12 km, 4-5 h; trasa wymagająca
Ta trasa to piękna pół-dniowa wycieczka, na której zobaczysz wszystko co najpiękniejsze w parku i kanionie Asbyrgi.
Szlak zaczyna się i w pierwszej części przechodzi tak samo jak jego uproszczona, krótsza wersja – A-7. Dopiero po dojściu do punktu widokowego Klappir na południowym końcu kanionu, A-8 odbija od A-7 i kieruje się na wschód, przez piękne wrzosowiska, aż do kanionu rzeki Jökulsá á Fjöllum. Następnie ścieżka kieruje się na północ wzdłuż kanionu, po czym przechodzi obok ruin starego domostwa Gilsbakki oraz domku strażników parkowych Ás i wraca na parking. Chętni mogą po drodze odejść dalej na wschód na trasę A-5.
Oczywiście trasy można łączyć ze sobą i modyfikować. O wszystkich możliwościach oraz aktualnym stanie szlaków warto porozmawiać ze strażnikami parkowymi w centrum informacyjnym.
długość: 32 km, 2 dni; trasa wymagająca
Dokładne mapy Parku z zaznaczonymi szlakami pieszymi i innymi ważnymi punktami możesz pobrać z tych linków:
Plan szlaków pieszych kanionu Asbyrgi (PDF 2,7 MB)
Plan całego obszaru Jökulsárgljúfur (PDF 7,65 MB)
W kanionie działa sklep, restauracja i informacja turystyczna z małą wystawą poświęconą kanionowi; centrum czynne jest od 10 do 16, a od czerwca do sierpnia nawet od 9 do 18;
Niedaleko wjazdu do kanionu znajduje się także kemping (czynny od 1 kwietnia do końca października). Są na nim także miejsca z gniazdkami elektrycznymi dla kamperów oraz toalety, prysznice i pralnia są do dyspozycji gości, ale nie ma tu żadnej kuchni, dla gości kempingu. Rezerwacje – jak zawsze na Islandii – nie są przyjmowane, ale duże grupy proszone są o potwierdzenie przyjazdu z wyprzedzeniem.
Kontakt z obsługą parku: tel. +354 5758400, mail: info@vjp.is
Do kanionu Asbyrgi można wjechać (samochodem) wyłącznie od jego północnej strony, z drogi 85.
Wjazd znajduje się ok. 90 km na północny wschód od Myvatn i 60 km na wschód od Husavik.
Jeśli musisz wybrać jedną z tych dróg, wybierz zachodnią – 862. Sam Dettifoss prezentuje się z tej strony piękniej (chociaż nie dojdziesz na samą krawędź wodospadu), a po drodze z tej strony możesz się też zatrzymać przy dodatkowych atrakcjach – skałach Hljodaklettar (Hljóðaklettar) i czerwonej górze Raudholar (Rauðhólar). Również pobliski wodospad Selfoss jest nieco łatwiej dostępny od strony zachodniej.