O
d roku 874 Hekla zanotowała ponad 20 erupcji, trwających od kilku do nawet kilkuset dni. W średniowieczu zwano ją Bramą do piekieł. Łącznie w ostatnim tysiącleciu Hekla “wypluła” z siebie najwięcej lawy (8 km3) ze wszystkich wulkanów świata!
Hekla to jeden z najwyższych i najbardziej aktywnych wulkanów Islandii. Pod koniec XX w. wybuchała co 10 lat, ale w XXI w. jeszcze jej się to nie zdarzyło…
Królowa islandzkich wulkanów
Hekla to tzw. stratowulkan, a więc potężna, samotna góra powstała z kolejnych warstw [strata]. Warstwy te powstają z lawy wulkanicznej kolejnych erupcji, przeplatanej warstwami powstałymi z popiołów z tych samych lub oddzielnych erupcji. Szczyt wulkanu wznosi się na 1491 m.n.p.m. (wg innych, zapewne starszych, źródeł: 1488 m.n.p.m.). Samą górę widać nawet z bardzo daleka, lecz największe wrażenie robi z pobliskich dróg 26 i 35.
O
d roku 874 Hekla zanotowała ponad 20 erupcji, trwających od kilku do nawet kilkuset dni. W średniowieczu zwano ją Bramą do piekieł. Łącznie w ostatnim tysiącleciu Hekla “wypluła” z siebie najwięcej lawy (8 km3) ze wszystkich wulkanów świata!
Jeszcze pod koniec XX w. Hekla wybuchała dość regularnie (w 1970, 1980-81, 1991 i 2000 roku) za każdym razem dając wstrząsy ostrzegawcze jedynie 30 do 80 minut przed główną erupcją. Nic dziwnego, że do dziś uważa się ją za bardzo poważne i realne zagrożenie, a turyści ostrzegani są o koniecznych środkach bezpieczeństwa. Wulkan przecież nie wie, że w naszym kalendarzu nastał już kolejny wiek, więc w każdej chwili może wybuchnąć ponownie (lub zaczekać z tym kilkaset lub kilkaset tysięcy lat).
Nic dziwnego, że w okolicy nie ma żadnych wsi ani większych osad ludzkich, a obszar wyróżnia bardzo małe (nawet jak na islandzkie warunki) zaludnienie. Na jednym kilometrze kwadratowym mieszkają tu mniej niż dwie osoby. Przestrzeń wokół wulkanu składa się głównie ze skał i nieużytków. To kolejny obszar tzw. księżycowych krajobrazów, z których Islandia słynie chyba na cały świat.
Hekla – sytuacja obecna i wymogi bezpieczeństwa
Naukowcy stale monitorują zjawiska geologiczne w okolicach Hekli i w razie potrzeby informują o zwiększonej aktywności obronę cywilną, która może aktywować nadzwyczajne środki bezpieczeństwa.
Tablica ostrzegawcza w punkcie widokowym na Hekla
Obrona cywilna zaleca podjęcie wszelkich możliwych środków ostrożności przy wchodzeniu na Heklę i poruszaniu się w jej okolicy, a w szczególności (mamy wszak XXI wiek) o włączenie telefonu komórkowego. Chodzi o to, że w przypadku alarmu o zbliżającej się erupcji, do wszystkich telefonów znajdujących się w okolicy będą wysyłane odpowiednie wiadomości tekstowe (taką wiadomość otrzymasz nawet jeśli masz wyłączony roaming, więc naprawdę: koniecznie włącz telefon). Tablice informacyjne wokół wulkanu informują o zasadach postępowania w przypadku zbliżającej się lub rozpoczynającej się już erupcji.
Zalecenia na wypadek erupcji Hekla
- wiadomości tekstowe będą wysyłane na wszystkie telefony komórkowe w okolicy;
- jeśli jesteś na górze, koniecznie zadzwoń pod numer 112 (w razie potrzeby przyleci po ciebie helikopter – na piechotę nie uciekniesz przed erupcją!);
- zejdź z góry tą samą trasą, którą wszedłeś (jeśli to możliwe);
- jeśli spada na ciebie wulkaniczny popiół, staraj się iść prostopadle do kierunku wiatru;
- schodząc trzymaj się grzbietu góry i nie schodź w dolinki i jary.
Na Islandii drobne trzęsienia ziemi zdarzają się niemal codziennie. Islandczycy są więc do nich przyzwyczajeni, ale to nie znaczy, że je lekceważą. Przecież nawet największa erupcja zaczyna się (prawie) zawsze od niewielkich wstrząsów ostrzegawczych. Jednak chociaż małe trzęsienie ziemi to na Islandii rzecz powszednia, to jeśli je poczujesz, na wszelki wypadek trzymaj się z dala od Hekli. A jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości – zadzwoń na nr 112.
Raudaskal – czerwona misa w sąsiedztwie Hekla
Rudaskal (isl. Rauðaskál, dosł.: Czerwona misa) to niewielki krater wulkaniczny leżący ok. 7 km na północny wschód od szczytu Hekli. To nieduży krater – średnica jego kaldery to tylko ok. 270 m, a jego szczyt osiąga wysokość 630 m. Jest więc nawet niższy od przechodzącego na tej wysokości grzbietu Hekli.
Raudaskal to bardzo ładny wulkan i ciekawy przystanek po drodze do stóp Hekli. Droga odchodząca z drogi F225 i prowadząca do podstawy wielkiego wulkanu, przebiega przy samym początku zbocza Raudaskal. Wejście na szczyt jest jak najbardziej możliwe, lecz nie prowadzi tam żadna ścieżka. Piargowe zbocze jest dość strome i sypkie, więc wchodzi się na nie zaskakująco długo, ale 30-40 minut powinno na to wystarczyć. Na szczycie bez kłopotu znajdziesz też ślady opon – mając odpowiedni mocne auto terenowe, można na Raudaskal po prostu wjechać…
Hekla – wskazówki i informacje praktyczne
Hekla leży w południowej części Islandii, ok. 30 km na północny-wschód od miejscowości Hvolsvöllur. Potężną samotną górę widać z daleka z wielu miejsc – w rejon wulkanu można dotrzeć drogą 26 (z okolic Fludir, Hrauneyjar, Selfoss czy Hvolsvöllur) lub drogą F225 (Landmannaleið) z okolic Landmannalaugar.
Chyba najlepszy punkt widokowy na wulkan znajduje się na parkingu przy drodze 26, w miejscu, w których odchodzi od niej na wschód droga F225. Na ten parking dojedziemy po asfalcie i także samochodem bez napędu 4×4.
Natomiast samochodem z napędem na obie osie można podjechać bardzo blisko samego wulkanu –
Jeśli chcesz dojechać na parking u stóp wulkanu, z drogi 26 zjedź na F225 na wschód i po ok. 7 km skręć na południe w stronę samej Hekli. To jednocześnie droga prowadząca do stóp wulkanu Rauðaskál.
Wejście na sam szczyt Hekli najłatwiej wykonać od strony północno-wschodniej, właśnie z parkingów u stóp wulkanu, ale szczytowy fragment wejścia wymaga sprzętu lodowcowego, a cała wycieczka zajmie praktycznie cały dzień i nie jest zalecana bez profesjonalnego lokalnego przewodnika.
Wielu dodatkowych informacji o wulkanie można się dowiedzieć zwiedzając multimedialną wystawę w Leirubakki (Hotel Leirubakki).
Zdjęcia wulkanu Hekla
Masz pytanie? Chcesz coś dodać? Napisz komentarz! :-)
[komentarze są moderowane ręcznie, więc pojawiają się z opóźnieniem]
4 odpowiedzi na “Hekla – królowa islandzkich wulkanów”
Dodaj komentarz
07.05.2023 r. Droga F225 do parkingu pod Hekla jest zamknięta
Na Raudaskal obecnie wytyczony jest szlak. Przy niewielkim parkingu jest drogowskaz namalowany białą farbą na kamieniu, a na szczyt prowadzi oznakowana palikami ścieżka.
7 maja 2023 r. F225 zamknięta
jak najbardziej – drogi F zwykle otwierane są dopiero w połowie czerwca, czasem nawet dopiero pod koniec tego miesiąca